Ανδρική Υπογονιμότητα

Φυσιολογικές παράµετροι σπέρµατος

Σύµφωνα µε τα κριτήρια που έχει θεσπίσει ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας (WHO), τα χαρακτηριστικά του φυσιολογικού σπέρµατος είναι:

– Όγκος > 1,5 ml

– Συνολικός Αριθµός Σπερµατοζωαρίων: τουλάχιστον 39.000.000

– Προωθητική Κινητικότητα τουλάχιστον 32%, µέσα σε 1 ώρα από τη λήψη
τουλάχιστον 4% των σπερµατοζωαρίων µε φυσιολογική µορφολογία.

Η ανδρική υπογονιµότητα εκδηλώνεται κυρίως µε διαταραχές
στον αριθµό, την κινητικότητα ή και τη µορφολογία των σπερµατοζωαρίων.

Εάν τα κριτήρια δεν πληρούνται, διακρίνουµε τις παρακάτω παθήσεις:

– Ολιγοσπερµία: Μείωση του αριθµού των σπερµατοζωαρίων κάτω από το όριο των 15 εκατοµµυρίων/ml ή κάτω των 39 εκατοµµυρίων συνολικά.

– Ασθενοσπερµία: Μείωση της προωθητικής κινητικότητας των σπερµατοζωαρίων κάτω του 32%.

– Τερατοσπερµία: Μείωση του ποσοστού των σπερµατοζωαρίων µε φυσιολογική µορφολογία κάτω του 4%.

– Ολιγοασθενοτερατοσπερµία (ΟΤΑ): Ταυτόχρονη µείωση του αριθµού, της κινητικότητας και του ποσοστού φυσιολογικών µορφών σπερµατοζωαρίων στο σπέρµα, που αποτελεί και την πιο συχνή διαταραχή

– Αζωοσπερµία: Απουσία σπερµατοζωαρίων από το σπέρµα.

Τα αίτια που µπορεί να προκαλέσουν ανδρική υπογονιµότητα είναι κυρίως:

Λοιµώξεις:

 

Κάποιες λοιµώξεις είναι πιθανό να επηρεάσουν την παραγωγή και την υγεία των σπερµατοζωαρίων ή να προκαλέσουν έλκη που µποδίζουν τη δίοδο του σπέρµατος. Αυτές περιλαµβάνουν κάποια σεξουαλικώς µεταδιδόµενα νοσήµατα, όπως είναι τα χλαµύδια και η γονόρροια, η φλεγµονή στον προστάτη (προστατίτιδα) και η φλεγµονή των όρχεων εξαιτίας της παρωτίτιδας (παρωτιτιδική ορχίτιδα).

∆ιαταραχές της εκσπερµάτισης
(παλίνδροµη εκσπερµάτιση, απουσία εκσπερµάτισης ή νευρολογική βλάβη):

Η παλίνδροµη εκσπερµάτιση στην ουροδόχο κύστη επιβεβαιώνεται µε την παρουσία των σπερµατοζωαρίων στα ούρα. Παρατηρείται σε άνδρες µε διαβητική νευροπάθεια, ή σε άνδρες µετά από τραύµα της σπονδυλικής στήλης ή προστατεκτοµή. Άνδρες µε τραυµατισµούς στη σπονδυλική στήλη ή συγκεκριµένα νοσήµατα δεν εκσπερµατίζουν, αν και παράγουν φυσιολογικά σπερµατοζωάρια.

Ορµονικές διαταραχές:

 

Η υπογονιµότητα µπορεί να είναι το αποτέλεσµα διαταραχής στη λειτουργία των όρχεων ή να οφείλεται σε µη φυσιολογική λειτουργία άλλων ορµονικών συστηµάτων που περιλαµβάνουν τον υποθάλαµο, την υπόφυση, τον θυρεοειδή αδένα και τα επινεφρίδια.

Ελλείµµατα του σπερµατικού πόρου:

Οι άνδρες που πάσχουν από κυστική ίνωση ή από κάποια άλλη κληρονοµούµενη νόσο, είναι πιθανό να γεννηθούν χωρίς σπερµατικούς πόρους. Οι σωλήνες που µεταφέρουν τα σπερµατοζωάρια µπορεί να προσβληθούν από κάποια ασθένεια ή έναν τραυµατισµό. Σε κάποιους άνδρες το εµπόδιο δηµιουργείται στο τµήµα του όρχεως που συγκεντρώνει το σπέρµα, την επιδιδυµίδα, σε κάποιους άλλους στον έναν, ή και τους δύο πόρους που µεταφέρουν τα σπερµατοζωάρια έξω από τους όρχεις.

Χρωµοσωµικά ελλείµµατα:

 

Οι κληρονοµούµενες διαταραχές όπως είναι το σύνδροµο Kleinefelter, το σύνδροµο του Kallmann, του Young και του Kartagener.

Κρυψορχία:

Σε κάποια αγόρια κατά την εµβρυική ζωή ο ένας, ή και οι δύο όρχεις δεν καταφέρνουν να κατέβουν από την κοιλιακή χώρα στο όσχεο. Είναι πιθανό οι άνδρες που είχαν κρυψορχία να είναι λιγότερο γόνιµοι

Προβλήµατα κατά τη συνουσία:

 

Περιλαµβάνουν τη δυσκολία στην επίτευξη ή διατήρηση µιας στύσης ικανής για συνουσία (στυτική δυσλειτουργία), την πρόωρη εκσπερµάτιση, την επώδυνη συνουσία, διάφορες ανατοµικές ανωµαλίες, όπως είναι ο υποσπαδίας.

Φάρµακα:

Η θεραπεία υποκατάστασης της τεστοστερόνης, η µακροπρόθεσµη χρήση αναβολικών στεροειδών, η χηµειοθεραπεία, µπορεί να διαταράξουν τη φυσιολογική παραγωγή των σπερµατοζωαρίων και να µειώσουν την αναπαραγωγική ικανότητα του άνδρα.
Περιβαλλοντικές συνθήκες:

 

Η υπερέκθεση σε συγκεκριµένα περιβαλλοντικά στοιχεία που περιλαµβάνουν υψηλή θερµοκρασία, τοξίνες και χηµικές ουσίες µπορεί να µειώσουν την παραγωγή και τη λειτουργία των σπερµατοζωαρίων.
Κατανάλωση αλκοόλ:
κατανάλωση αλκοόλ µπορεί να µειώσει τα επίπεδα τεστοστερόνης, να προκαλέσει στυτική δυσλειτουργία και να µειώσει την παραγωγή σπερµατοζωαρίων. Νοσήµατα του ήπατος που προκαλούνται από την κατάχρηση αλκοόλ, µπορεί επίσης να οδηγήσουν σε προβλήµατα υπογονιµότητας.

Κάπνισµα:

Οι άνδρες που καπνίζουν µπορεί να έχουν µικρότερη συγκέντρωση
σπερµατοζωαρίων, σε σύγκριση µε αυτούς που δεν καπνίζουν. Το παθητικό κάπνισµα µπορεί επίσης να επηρεάσει την ανδρική γονιµότητα.

Σωµατικό βάρος:

Η παχυσαρκία µπορεί να προκαλέσει ορµονικές αλλαγές µε επίπτωση στην ανδρική γονιµότητα.

Συχνές Ερωτήσεις

Ποια είναι τα αίτια της ανδρικής υπογονιμότητας;

Φλεγμονές & λοιμώξεις, όπως είναι η προστατίτιδα, το μυκόπλασμα κ. ά. Άλλοι επιβαρυντικοί  παράγοντες είναι το κάπνισμα το αλκοόλ και το στρες!

Ποια είναι τα συμπτώματα της ανδρικής υπογονιμότητας;

Η μείωση της επιθυμίας για σεξουαλική επαφή, το οίδημα στους όρχεις αλλά και τα προβλήματα στύσης και εκσπερμάτισης.

Πώς αντιμετωπίζεται η ανδρική υπογονιμότητα;

Ανάλογα με την αιτία που προκαλεί την ανδρική υπογονιμότητα, επιλέγεται και η πιο κατάλληλη μέθοδος για την αντιμετώπισή της.  Οι πιο συχνοί τρόποι αντιμετώπισης είναι η διόρθωση ορμονικής ανισορροπίας μέσω φαρμακευτικής αγωγής, η χειρουργική επέμβαση αν υπάρχουν μηχανικοί παράγοντες που προκαλούν την υπογονιμότητα και οι μέθοδοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής!