Δωρεά Ωαρίων

α) Γυναίκες που έχουν χάσει τη δυνατότητα να παράγουν ικανό αριθμό ωαρίων για γονιμοποίηση.

Σε αυτήν την ομάδα ανήκουν:

• γυναίκες με πρόωρη εμμηνόπαυση
• στειρότητα λόγω θεραπείας καρκίνου
• γυναίκες προχωρημένης ηλικίας
• ανύπαρκτες ή υποπλαστικές ωοθήκες (Τurner`s syndrome)

β) Γυναίκες των οποίων οι ωοθήκες παράγουν ικανό αριθμό ωαρίων αλλά χρειάζονται δανεικά ωάρια γιατί:

• μεταφέρουν κληρονομούμενη γονιδιακή ανωμαλία
• έχουν μειωμένη ανταπόκριση σε φάρμακα διέγερσης ωοθηκών
• έχουν υποστεί πολλές θεραπείες εξωσωματικής χωρίς να επιτευχθεί εγκυμοσύνη,
• έχουν ιστορικό πολλαπλών αποβολών.

Η ελληνική νομοθεσία καθορίζει το κάθε βήμα της δωρεάς ωαρίων και η διαδικασία είναι απόλυτα ανώνυμη και εθελοντική.

• Ανώνυμη: Το ζευγάρι και η δότρια υπογράφουν έγγραφες συναινέσεις πριν τη θεραπεία με βάση τις οποίες δεν επιτρέπεται να μάθει κανείς από τους δύο την ταυτότητα του άλλου.
• Εθελοντική: Η κάθε γυναίκα πρέπει να αποφασίσει μόνη της αν επιθυμεί να βοηθήσει μια άλλη γυναίκα η οποία αδυνατεί να αποκτήσει παιδί με δικά της ωάρια. Ο νόμος προβλέπει αποζημίωση της δότριας για έξοδα μετακίνησης, και απώλεια εισοδήματος λόγω της θεραπείας της.

Στην επιλογή της δότριας λαμβάνονται υπόψη τόσο τα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά της λήπτριας όσο και η ομάδα αίματος. Διενεργούνται λεπτομερείς ιατρικές εξετάσεις για την επιλογή των συμβατότερων δοτριών καθώς και ψυχολογική αξιολόγηση. Ο εκτενής γενετικός έλεγχος μεγιστοποιεί την πιθανότητα απόκτησης υγιούς παιδιού.

Η δότρια παρέχει ωάρια στο ζευγάρι αφού έχει υποβληθεί σε φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών της και επακόλουθη ωοληψία. Τα ωάρια αυτά γονιμοποιούνται με το σπέρμα που προέρχεται από τον σύζυγο/σύντροφο του ζευγαριού και μεταφέρονται στην λήπτρια.

Η δωρεά ωαρίων έχει υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας, μια και τα ωάρια προέρχονται από νεαρές γυναίκες <30 ετών με τεκμηριωμένη γονιμότητα. Τα ποσοστά επιτυχίας είναι διεθνώς πάνω από 50%. Είναι τόσο υψηλά γιατί το ποσοστό εγκυμοσύνης και γέννησης ζωντανού παιδιού εξαρτάται από την ηλικία των ωαρίων και όχι από την ηλικία της μητέρας. Η λήπτρια δε χρειάζεται να έχει σταθερό κύκλο για να κυοφορήσει. Αν η μήτρα της είναι υγιής, τότε το σώμα της θα μπορέσει να υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός εμβρύου, δηλαδή την κύηση ως τον τοκετό.

Η απόφαση για δωρεά ωαρίων ή για περαιτέρω προσπάθειες εξωσωματικής εξαρτάται κυρίως από το πόσο η γυναίκα θέλει να εξαντλήσει τις όποιες μικρές πιθανότητες επίτευξης εγκυμοσύνης έχει ακόμα με δικό της γενετικό υλικό. Ο ρόλος του ειδικού είναι να παρουσιάσει τα δεδομένα με απόλυτη σαφήνεια και να διατυπώσει τη γνώμη του.

Η απόφαση για το πότε θα γίνει δωρεά ωαρίων, εάν το ζευγάρι το επιλέξει, δεν είναι πιεστική, ενημερώνοντας βέβαια ότι υπάρχει το όριο των 50 ετών έως δικαίωμα τεκνοποίησης της γυναίκας.

Η απόφαση για λήψη ξένου ωαρίου είναι για εκατοντάδες ζευγάρια η μόνη λύση για να γίνουν γονείς. Είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε γυναίκας να έχει τη δυνατότητα να βιώσει τη μητρότητα όταν η φύση της το έχει στερήσει πρόωρα.