Πώς Επηρεάζει η Ενδομητρίωση τη Γονιμότητα. Συμπτώματα, Αιτίες & Στρατηγικές Θεραπείας

Η ενδομητρίωση, αποτελεί μια συχνή καλοήθης γυναικολογική πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται από την παρουσία του ενδομητρικού ιστού (δηλαδή της εσωτερικής στοιβάδας της μήτρας) σε θέσεις έξω από την μήτρα. Αποτελεί μια χρόνια και συχνά επώδυνη πάθηση που μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην ποιότητα ζωής της γυναίκας, στη γονιμότητά της και στην ικανότητά της να συλλάβει. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τι είναι η ενδομητρίωση, ποιες είναι οι αιτίες που την προκαλούν, τα κύρια συμπτώματά της, αλλά και τις στρατηγικές θεραπείας που μπορούν να εφαρμοστούν με σκοπό τη βελτίωση της αναπαραγωγικής υγείας της γυναίκας.

Τι Συμβαίνει κατά την Ενδομητρίωση;

Κατά την ενδομητρίωση, κύτταρα που κανονικά βρίσκονται στο ενδομήτριο, το εσωτερικό στρώμα της μήτρας, αρχίζουν να αναπτύσσονται και να εξαπλώνονται εκτός του φυσιολογικού τους περιβάλλοντος. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενδομητρίωσης σε διάφορα σημεία του γυναικείου συστήματος, όπως για παράδειγμα στο περιτόναιο, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στην ουροδόχο κύστη και πιο σπάνια στον ορθό και στην περιοχή ορθού και κόλπου.

Το αποτέλεσμα αυτής της μη φυσιολογικής χωρικής ανάπτυξης των κυττάρων είναι η δημιουργία μικρών εστιών ενδομητρίωσης, γνωστών και ως ενδομητριώματα.Τα ενδομητριώματα αντιδρούν στις ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια του κύκλου της γυναίκας, προκαλώντας φλεγμονή, πόνο και άλλα συμπτώματα που μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την καθημερινή ζωή των γυναικών.

Κύρια Συμπτώματα της Ενδομητρίωσης

Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, τα οποία ενδέχεται να μην είναι ιδιαίτερα εμφανή και παρατηρήσιμα, ενώ σε μερικές γυναίκες υπάρχει πιθανότητα να μην έχουν καθόλου συμπτωματολογία. Ωστόσο, τα κύρια και πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

Πόνο: Ο πόνος είναι ένα από τα κύρια συμπτώματα της ενδομητρίωσης. Γυναίκες με ενδομητρίωση μπορεί να αισθάνονται πόνο στην περιοχή της κοιλιάς ή της λεκάνης.

Δυσμηνόρροια: Η δυσμηνόρροια, δηλαδή ο πόνος κατά τη διάρκεια της περιόδου, είναι ένα ακόμα σύμπτωμα της ενδομητρίωσης.

Δυσπαρευνία: Ο πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή, γνωστός ως δυσπαρευνία, μπορεί επίσης να παρουσιάζεται σε γυναίκες με ενδομητρίωση.
Επώδυνη ούρηση: Ορισμένες γυναίκες μπορεί να αισθάνονται πόνο κατά την ούρηση.

Γαστρεντερικές ενοχλήσεις: Διάρροια, δυσκοιλιότητα ή μετεωρισμό, συμπτώματα έντονα κατά την διάρκεια της περιόδου.

Μηνορραγίες: δηλαδή περίοδος που διαρκεί πολλές μέρες.

Υπογονιμότητα

Σ’ αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι όλες οι γυναίκες με ενδομητρίωση μπορεί να μην εμφανίζουν ούτε τα ίδια συμπτώματα, ούτε την ίδια ένταση στην πρόκλησή τους, κάτι που καθιστά την πάθηση πιο δύσκολη όσον αφορά τη διάγνωσή της.

Επίδραση της Ενδομητρίωσης στη Γονιμότητα

Η σχέση ενδομητρίωσης και γονιμότητας είναι αρκετά περίπλοκη, λόγω των αντιφάσεων που ενυπάρχουν. Η ενδομητρίωση αναμφισβήτητα δύναται να προκαλέσει υπογονιμότητα στις γυναίκες, αφού σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, βρέθηκε ότι μία στις δύο γυναίκες με πρόβλημα υπογονιμότητας διαγιγνώσκεται με ενδομητρίωση. Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο πως μια γυναίκα που πάσχει από ενδομητρίωση αντιμετωπίζει πάντοτε υπογονιμότητα, κυρίως αν τεκνοποιήσει σε μικρότερη ηλικία . Έτσι, είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η ενδομητρίωση δεν αποτελεί απαραίτητα αιτία υπογονιμότητας, αλλά μπορεί να επιφέρει προβλήματα στη γονιμοποίηση και στην εμφύτευση του εμβρύου.

Η ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει την γονιμότητα με ποικίλους πιθανούς τρόπους:

● Εκδηλώνοντας τοξική επίδραση στο απόθεμα ωαρίων στις ωοθήκες, προκαλώντας πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, η οποία αποτελεί τον κύριο λόγο πρόωρης εμμηνόπαυσης.

● Επηρεάζοντας την εμφύτευση του εμβρύου στο ενδομήτριο λόγω διαταραχών στο ανοσοποιητικό σύστημα και της απελευθέρωσης ουσιών που εμποδίζουν την επιτυχή ενσωμάτωση του εμβρύου.

● Προκαλώντας συμφύσεις και αποφράξεις στις σάλπιγγες, οι οποίες εμποδίζουν τη φυσιολογική μεταφορά των ωαρίων από τις ωοθήκες στη μήτρα.

Αιτίες πρόκλησης της Ενδομητρίωσης

Παρά την έρευνα, οι ακριβείς αιτίες πρόκλησης της ενδομητρίωσης παραμένουν ασαφείς. Ωστόσο, υπάρχουν δύο επικρατέστερες θεωρίες, οι οποίες αφορούν τη θεωρία της παλίνδρομης ροής αίματος από τις σάλπιγγες κατά τη διάρκεια της περιόδου και τη θεωρία της μεταφοράς των εστιών μέσω της λεμφικής οδού.

Θεωρία της Παλίνδρομης Ροής Αίματος: Σύμφωνα με την πρώτη θεωρία, κύτταρα από το ενδομήτριο απομακρύνονται κατά τη διάρκεια της περιόδου μέσω των σαλπίγγων και επικολλώνται σε άλλα σημεία του σώματος.

Θεωρία της Μεταφοράς μέσω της Λεμφικής Οδού: Σύμφωνα με αυτήν, τα κύτταρα από το ενδομήτριο μεταφέρονται μέσω του λεμφικού συστήματος και επικολλώνται σε άλλα μέρη του σώματος.

Διάγνωση & Στρατηγικές Θεραπείας

Η λήψη ενός σωστού ιστορικού μπορεί να θέσει την υποψία της νόσου. Η ψηλάφηση της ενδομητριωσικής περιοχής με γυναικολογική εξέταση προκαλεί συχνά τον πόνο που περιγράφει η γυναίκα. Το ταυτόχρονο διακολπικό διορθικό υπερηχογράφημα μπορεί να απεικονίσει την βλάβη. Ο βιοχημικός δείκτης CA 125 αυξάνεται σε περίπτωση ενδομητρίωσης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί βοηθητικά. Η μαγνητική τομογραφία βέβαια μπορεί να δώσει με περισσότερη σιγουριά την διάγνωση. Βέβαια η διερευνητική λαπαροσκόπηση είναι η πιο σίγουρη μέθοδος για να δούμε το μέγεθος και την έκταση της ενδομητρίωσης.

Θεραπεία

Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από την ηλικία της ασθενούς, την ύπαρξη ή όχι υπογονιμότητας καθώς και και την βαρύτητα της νόσου.

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης προκαλεί ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά δεν μπορεί να εξαλείψει την νόσο. Γίνεται με την λήψη αντισυλληπτικών, ή προγεστερόνης ή σκευασμάτων που προκαλούν μια τεχνητή εμμηνόπαυση για 6 μήνες.

Η ορμονική θεραπεία αποσκοπεί στην καταστολή της λειτουργίας των ωοθηκών και την διακοπή της περιόδου. Η πτώση της παραγωγής των οιστρογόνων προκαλεί ατροφία του ενδομητρίου και κατά συνέπεια και της ενδομητρίωσης.

Σε περιπτώσεις προχωρημένων σταδίων της νόσου η φαρμακευτική θεραπεία συνδυάζεται με χειρουργική θεραπεία. Δυστυχώς όμως η χειρουργική αφαίρεση κύστης ενδομητρίωσης ή ο καυτηριασμός των εστιών προκαλεί απώλεια του ωοθηκού ιστού και μείωση των αποθεμάτων.

Περίπου το 50% των γυναικών με ενδομητρίωση που αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά εμφανίζουν υποτροπή της νόσου μέσα στην πενταετία από την χειρουργική επέμβαση. Η επανάληψη του χειρουργείου θα μειώσει ακόμα περισσότερο το ωοθηκικό απόθεμα.

Η διατήρηση της γονιμότητας σε γυναίκες με ενδομητρίωση αποτελεί μια συχνή στρατηγική. Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας για τις γυναίκες με ενδομητρίωση και επιτυγχάνει τα υψηλότερα ποσοστά εγκυμοσύνης σε σύγκριση με άλλες μεθόδους θεραπείας.

Συνοψίζοντας, η ενδομητρίωση είναι μια πάθηση που μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη γυναικεία γονιμότητα. Η ανίχνευση και παρακολούθηση των συμπτωμάτων με σκοπό την αντιμετώπισή της είναι απαραίτητη για τις γυναίκες που επιθυμούν να κυοφορήσουν. Με την κατάλληλη πρόωρη διάγνωση και θεραπεία, οι γυναίκες με ενδομητρίωση μπορούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους και να αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας στην κύηση, ώστε να μπορέσουν να απολαύσουν τη χαρά της μητρότητας!

Επικοινωνήστε με το ιατρείο γονιμότητας και υποβοηθούμενης αναπαραγωγής της Δρ. Δήμητρας Κύρου στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, ώστε να λάβετε άμεσα την κατάλληλη θεραπεία για το πρόβλημα υπογονιμότητας που αντιμετωπίζετε!